Wat zijn de voordelen van urban farming en hoe worden de groenten en kruiden straks in The Green House gekweekt? Een gesprek met Philip van Traa, die als ondernemer en medeoprichter van hrbs. verantwoordelijk is voor de realisatie van de urban farm in The Green House.

Waarom is urban farming belangrijk?

Philip: Het introduceren van eetbare planten in steden heeft direct zijn uitwerking. Zo worden logistieke stromen anders, en korter. Daarnaast zorgt de voedselkweek en de waterberging (zie raingarden) voor een lagere temperatuur van de stad. Bovendien komt het de biodiversiteit erg ten goede. Door voedsel weer dichter bij de mens te brengen, maak je het besef groter van hoe een eetbare plant eruitziet, hoe hij smaakt als je hem plukt en wat er allemaal voor gedaan moeten worden om tot een product te komen.

Wat is de toekomst van urban farming?

De volgende stap van urban farming zal zijn dat het hele proces van zaadje tot aan oogst binnenstedelijk gaat plaatsvinden. Dit voorspelden en voorzagen we al in 2009, maar staat nu echt op het punt om door te breken. Jonge planten worden dan geheel zonder daglicht afgekweekt in het hart van de stad, maar ook de opkweek en vervolgens de afkweek op bijvoorbeeld een dak of in een setting als The Green House.

Hoe ben je zelf in urban farming terecht gekomen?

Ik ben al twintig jaar ondernemer met verschillende bedrijven in groen en mijn hele leven al bezig met (eetbare) planten. In 2009 ben ik begonnen met het idee om groenten te verbouwen in leegstaande Amsterdamse gebouwen onder Ledverlichting. Dit lukte nog niet omdat de techniek en de tijd er nog niet rijp voor waren. Van daaruit zijn we verschoven naar het kweken in de buitenlucht op daken in de stad en nu ook binnen in urban farms met het hrbs. concept.

Waarom past het hrbs. concept zo goed bij The Green house?

Ik ben met hrbs. via via bij The Green House betrokken geraakt. Toen wij het plan hoorden van een circulair paviljoen zeiden wij vanaf de eerste dag: “Hier moet je niet een statische productie kas van proberen te maken waar je een sinaasappelboom en een paar kruidenplanten in zet, maar juist een verwisselbaar concept zoals hrbs.”

Ons concept is gebaseerd op de circulaire filosofie en gaat uit van wisselende gewassen per seizoen. Hierdoor is het mogelijk om dagelijks verse groenten en kruiden direct te gebruiken in de keuken van The Green House. Maar kweken in zo’n kleine greenhouse kan en zal nooit voldoende voedsel opleveren voor al die bezoekers van dit circulaire paviljoen. Door een verwisselbaar systeem te gebruiken heb je sowieso meer productie en presentatie ter plekke.

Hoe gaat verwisselbare systeem precies in zijn werk?

In The Green House komt op de eerste verdieping een kas van ongeveer 100 vierkante meter. Die kas is er deels om volgroeide planten goed en vers te houden, en deels om ze op te kweken. Maar als je het hele restaurant zou willen bedienen met deze kas, heb je maar eten voor enkele dagen per jaar. Om toch het hele jaar rond met producten te kunnen koken, wordt een groot deel van de gewassen daarom in de regio gekweekt.

De lokaal geteelde gewassen worden naar The Green House gebracht, in de kas gezet of direct verwerkt in de keuken van het restaurant. En als het op is, dan komen er weer nieuwe groenten en kruiden. Een logistieke klus, want de gewassen komen in bakken van de kweker naar de urban farm en die bakken worden, nadat de producten gebruik zijn in het restaurant, weer mee teruggenomen naar de kweker. Dan vindt het hele proces weer opnieuw plaats (zie infographic).

“We schuwen het experiment niet.”

Hoe bepaal je wat er precies in The Green House verbouwd gaat worden?

Niet alleen de logistiek is een uitdaging, ook wat er dan precies ‘verbouwd’ gaat worden. We hebben hier te maken met een verwisselbaar systeem in een bakje en dat bakje heeft een bepaalde diepte. Daar kunnen we geen grote aardappels in kweken. Dus misschien worden de piepers wel mini-piepertjes. We schuwen het experiment niet, maar we moeten wel ook kijken dat we op een gegeven moment niet gaan experimenteren om het experimenteren en erachter komen dat bepaalde dingen niet economisch zijn.

Wat zijn dan gewassen die je goed in de urban farm kunt kweken?

Een gewas dat bijvoorbeeld fotogeniek is, goed doorgroeit in de kas en veel oplevert is snijbiet. Dat is geen biet die een knol produceert, maar waar je het kleurrijke blad van gebruikt. Daarnaast zullen de diverse theegewassen ook goed vertegenwoordigd zijn om vanuit The Green House veel koppen thee te kunnen serveren. En een gewas dat als smaakmaker niet mag ontbreken in de kas is de Nieuw-Zeelandse spinazie: een mooi licht groen vlezig blad, een doorgroeier, ontzettend gezond en ook nog eens decoratief.

Wat betekent de raingarden achter het complex voor de urban farm?

Regenwater is veel beter voor planten dan drinkwater, omdat dat relatief leeg is. De raingarden achter het complex is een waterbassin van 8,5 cm diep met daarbovenop vaste plantenbakken en ook onze losse hrbs trays. Als het goed is wordt de raingarden zo nu en dan gevuld met regenwater waar de planten van kunnen drinken. Elke nacht een uur regen is al voldoende, jammer genoeg is dit alleen niet vaak het geval. Door de planten op een waterbergende laag te zetten kunnen de planten zelf erg goed bepalen wanneer ze water nodig hebben, ook als het ontzettend zonnig is. In het bassin komt geen pompsysteem in, maar we hebben wel de optie om water weg te kunnen laten lopen, bijvoorbeeld in een natte september zoals dit jaar. Of om het bassin met extra leidingwater te vullen wanneer het een periode gortdroog is.

“Elke nacht een uur regen zorgt voor voldoende drinkwater voor alle planten.”

Tot slot: Hoe zorg je ervoor dat er straks voldoende groenten en kruiden zijn?

Er gaan hier straks heel wat groenten en kruiden doorheen, maar het moet niet zo zijn dat je maar een paar plantjes ziet in de kas. Vanuit hrbs. werken wij met het concept met de hrbs trays die verwisselen mogelijk maken, maar in de opstelling waar ze straks staan ook bijdragen aan de totale beleving. Dus is het de uitdaging om die vertaalslag te maken. We gaan voor een prachtig gevoel van overvloed en keuze. Als de 300 bakken zoals nu gepland er komen, dan krijg je dat gevoel zeker. Bij binnenkomst in The Green House ben je dan omringt door ontzettend veel eetbaar gewas. Dat maak je niet elke dag mee.

Over Philip van Traa – Oprichter hrbs.

In 2009 begon Philip met het concept verbouwen van voedsel in de stad onder de naam de Groenten uit Amsterdam. In het begin was dat met een plan om groenten onder Ledverlichting in leegstaande gebouwen te kweken. Al snel werd zijn missie groter: niet alleen plannen maken, maar ook daadwerkelijk verbouwen. Onder de naam GrownDownTown is hij in 2013 begonnen met het eerste experiment van een rooftop garden op het dak van het Barbizon Hotel. Die daktuin is er trouwens nog steeds. Ze voorzien op dit moment al vele horecabedrijven van verse groente en kruiden met het bedrijf hrbs.

The Green House opent in maart 2018 haar deuren. Ben je benieuwd wat er op de kaart komt te staan en wat er precies in de urban farm verbouwd gaat worden? Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf als eerst op de hoogte van alle ontwikkelingen van The Green House.